Introductie:
De Europese richtlijn voor ischemische CVA’s of TIA’s bij een symptomatische carotis stenose stelt dat patiënten binnen 2 weken re-vascularisatie moeten ondergaan. We hebben de vertraging tussen het eerste symptoom en carotis endarteriëctomie (CEA) geëvalueerd, van januari 2008 tot en met juli 2014.

Methode:
Tussen januari 2008 en juli 2014 ondergingen 249 patiënten een CEA, in verband met een symptomatische carotisstenose van > 50%. In 2010 werd, door de afdelingen chirurgie en neurologie, een multidisciplinair protocol ingevoerd, aangaande patiënten met een symptomatische carotis stenose. De, mediane, vertraging tussen het eerste symptoom en de CEA werd weergegeven in dagen. We hebben de vertraging in dagen tussen het eerste symptoom en carotis endarteriëctomie geanalyseerd. Daarnaast hebben we gekeken naar het verschil in vertraging aangaande patiënten waarbij het eerste arts contact een huisarts betrof dan wel een tweedelijns arts en de classificatie van het eeste symptoom.

Resultaten:
De mediane vertraging was maximaal 17,5 dagen (IQR(interquartile range) 12,5-42,7) in 2010 en nam af tot 13 dagen (IQR 10,0-22,0) in 2014. Van de totale patiënten populatie ontwikkelde 40% een tweede event voor CEA, hiervan werd 20% geclassificeerd als een stroke. Patiënten die zich rechtstreeks presenteerde bij een tweedelijns arts werden vaker binnen 2 weken na eerste symptoom geopereerd. Wanneer onderscheid gemaakt werd naar aanleiding van het eerste symptoom werden patiënten met een stroke vaker binnen 2 weken geopereerd dan patiënten met een TIA. Aansluitend werden patiënten met oculaire ischemie het minst vaak binnen twee weken na eerste symptoom geopereerd.

Conclusie:
Veel patiënten maakte een tweede event door, wat pleit voor snel opereren. Patiënten die via de huisarts verwezen werden of presenteerde met een TIA of oculaire-ischemie, werden minder vaak binnen twee weken geopereerd. Onderzoek naar deze subgroepen is van belang, om richtlijnen te ontwikkelen en aandacht voor symptomatologie te bevorderen.