Effect van diabetes mellitus op de resultaten van gesuperviseerde looptherapie voor claudicatio intermittens: een systematisch review


D. Hageman, L.N.M. Gommans, J.A.W. Teijink

Voorzitter(s): V. Jongkind, AIOS, VUmc & P.W.H.E. Vriens, vaatchirurg, Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis

Vrijdag 27 november 2015

12:10 - 12:22u in The Voice Backstage

Categorieën: vaatchirurgie, vrije voordracht

Parallel sessie: V4 Vaatchirurgie


Introductie:
Mogelijk worden resultaten van gesuperviseerde looptherapie (GLT) bij patiënten met claudicatio intermittens (CI) beïnvloedt door aanwezigheid van diabetes mellitus (DM). Het doel van dit onderzoek was om de bewijslast van de mogelijke invloed van DM op resultaten van GLT bij patiënten met CI samen te vatten.

Methode:
Artikelen werden verkregen door middel van een literatuurzoekopdracht in MEDLINE, EMBASE en CENTRAL. Twee auteurs beoordeelden onafhankelijk van elkaar gerandomiseerde en niet-gerandomiseerde onderzoeken die het effect van DM op de loopafstand na GLT onderzochten bij patiënten met CI. Geschikte studies onderzochten GLT bij zowel diabetische als niet-diabetische patiënten met CI. Onderzoeken werden beoordeeld op methodologische kwaliteit met behulp van de ‘Cochrane Collaboration’s tool for assessing risk of bias’. Uitkomstmaten waren (verandering in) maximale, pijnvrije en functionele loopafstand (meters).

Resultaten:
De literatuurzoekopdracht leverde 903 artikelen op. Na full-text evaluatie werden 3 artikelen geïncludeerd. Drie artikelen rapporteerden maximale loopafstand (MLA, n=845), twee rapporteerden pijnvrije loopafstand (PVLA, n=87) en één rapporteerde functionele loopafstand (FLA, n=758). Verbetering in MLA, PVLA en FLA werd gezien bij zowel diabeten als niet-diabeten. In één onderzoek was de MLA na drie maanden 111 meter (128%) groter in de niet-diabeten (p=0,056). In een ander onderzoek hadden alleen niet-diabeten een significante toename in PVLA na drie maanden. Echter, in het grootste onderzoek werd geen effect van DM op MLA en FLA beschreven.

Conclusie:
Patiënten met CI en DM verbeteren in loopafstand na GLT. Hoewel er tegenstrijdige resultaten worden gemeld over het effect van DM wanneer diabetische en niet-diabetische patiënten met CI onderling worden vergeleken, zijn er geen argumenten gevonden om diabetische patiënten GLT te onthouden.